پژوهشی بر شناخت نشانه‌های تصویری سنگ قبرهای تاریخی موزه بیشاپور شهرستان کازرون(دوره اسلامی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، دزفول، ایران

2 دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول

10.22077/nia.2024.6957.1807

چکیده

آدمی همواره تلاش کرده است تا با استفاده از ابزارهایی پیام خود را به دیگری برساند و هنر در این میان به‌واسطه معنامندی خود لایه‌هایی از مفهوم را بیان می‌کند که علاوه بر انتقال پیام، جنبه های زیبایی شناسانه را نیز در خود دارد. یکی از این ابزارها سنگ قبرها هستند. این آثار به عنوان آخرین اشاره به فرد متوفی، ابزاری برای بیان ویژگی‌های وی است با این حال، در درون خود قراردادهای اجتماعی و ارزش‌های دینی و دیدگاه‌های مذهبی هنرمند و بازماندگان را علاوه بر شخصیت و شیوه زیست متوفی نشان می‌دهد. یکی از این میراث‌های در خطر، سنگ قبور موزه بیشاپور شهرستان کازرون است. نگارندگان با تکیه بر روش تفسیری-تاریخی تلاش نموده تا با تصویربرداری، تحلیل خطی و شکلی این آثار و تطابق آن با مفاهیم و معانی نقوش به شناخت این نشانه‌های تصویری دست یابند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که سنگ قبر تاریخی در موزه بیشاپور حاوی دو جنبه زیست عشیره‌ای و این‌جهانی و طلب آمرزش اخروی است. به عبارتی این نقوش هم نظر به جنبه‌های عشیرگی مانند مهمان‌نوازی متوفی و تکریم این شیوه پیوند اجتماعی داشته و هم با استفاده از ترکیب نقوش گیاهی، حیوانی و هندسی تلاش می‌کند تا متوفی را آمرزیده شده و بهشتی نشان دهد. جهت تاکید بر این گزاره‌ها جایی با استفاده از نقش اسلحه، متوفی را فردی جنگاور و نیز با استفاده از تسبیح و ... وی را مقید به مناسک دینی نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Research on the Recognition of Pictorial Signs of Historical Gravestones in Bishapur Museum, Kazerun (Islamic Era)

نویسندگان [English]

  • nadia Ashayeri 1
  • behzad vasigh 2
1 , Department of Architecture and Urbanization, jundi-shapur University of Technology, Dezful, Iran
2 Department of Architecture Jundi-Shapur University of Technology, Dezful Iran
چکیده [English]

Man conveys his message to another by using tools. Art has been a tool that, in addition to conveying a message, has an aesthetic aspect. One of these tools are gravestones. As the last method of introducing the deceased, these works are a tool to express his characteristics. Gravestones are a sign of social conventions and religious values and religious views of artists and people. The historical gravestones of Bishapur Museum in Kazerun have been investigated in this research. The research method is interpretive-historical. The tool for gathering information includes imaging, linear and shape analysis of the works and matching it with the concepts of motifs. The results of the research show that these gravestones represent tribal life and ask for forgiveness in the afterlife. In other words, these motifs both refer to the hospitality and honoring this way of social life and also show the afterlife happiness by using a combination of plant, animal and geometric motifs. In order to emphasize it, by using weapons motifs, the deceased is shown as a warrior and by using the Tasbih, etc., he is shown as a Muslim.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Symbology
  • Historical Gravestone
  • Bishapur Museum
  • Islamic Era

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 17 آذر 1403
  • تاریخ دریافت: 08 آذر 1402
  • تاریخ بازنگری: 17 آذر 1403
  • تاریخ پذیرش: 17 آذر 1403