آسیب‌شناسی دانش بومی کاغذ‌سازی سنتی ایران به منظور مطابق‌سازی با نیازهای جامعه‌ی معاصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه فرش دانشکده صنایع دستی

2 دانشجوی دانشگاه هنر اصفهان

10.22077/nia.2022.4434.1483

چکیده

کاغذ دست‌ساز میراث سنتی و فرهنگی، ماحصل نبوغ و مهارت کاغذسازان دوره‌های متمادی است. این هنر دورانی از آوازه بالایی برخوردار بوده‌است. تولید و کاربرد کاغذ دست‌ساز امروزه به خصوص در میان هنرمندان بسیار محدود و گاهی فراموش شده‌است. اما برخلاف آنچه در ایران روی داده، درکشورهای دیگر این هنر فراموش نشده و همچنان به رشد خود ادامه ‌داده‌‌است. از این جهت پژوهش پیش‌رو با هدف مطالعه و تحلیل وضعیت مطلوب، موجود و آسیب‌های وارده به این هنر سعی در پاسخگویی به این سؤال دارد که چگونه میتوان کاغذهای دست‌ساز سنتی را با نیازهای هنرمندان معاصر ایرانی تطبیق داد؟ در این راستا این پژوهش با روش کیفی از نوع توصیفی- تحلیلی با رویکرد آسیب‌شناسی به جمع‌آوری داده‌ها از طریق منابع کتابخانه‌ای و میدانی به‌صورتمصاحبه با 11نفر از صاحب نظران و افراد دخیل در این هنر پرداخته ‌است. نتایج حاصله مبین آن ‌است که باگذشت زمان آسیب‌هایی چون کاهش تولیدکنندگان کاغذ دست‌ساز، کمبود متخصصین کارآمد و گاهی انحصاری‌شدن آموزش در بین اساتید،کیفیت پایین و بافت نامرغوب، زمان‌گیر و سخت بودن تولید به روش سنتی، نبود حامیان دولتی و خصوصی به جهت حمایت‌های مالی و معنوی باعث دورشدن هنرمندان و کاغذسازان از مصرف و تولید کاغذ دست‌ساز شده‌‌است. لذا اعمال روش‌هایی چون معرفی کاغذ دست‌ساز از طرف هنرمندان و اساتید هنر، بازاریابی حضوری، عرضه انبوه به بازار و آشنایی هنرمندان با جنبه‌های زیبا‌شناسانه و کاربری متنوع کاغذ می‌تواند در شناخت و توسعه این هنر بین هنرمندان مؤثر باشد. همچنین با درنظرگرفتن استانداردهایی می‌توان کاغذهایی با کیفیت، بافت مناسب و ابعاد مورد نیاز هنرمندان را تولید نمود. تکنیک‌ها و تکنولوژی جدید مبتنی بر حفظ اصالت و قواعد هنر سنتی‌کاغذسازی در سرعت ‌بخشیدن به مراحل تولید و به تبع تولید انبوه و پایین‌آمدن زمان و قیمت تولید تأثیرگذار خواهدبود. به علاوه برگزاری انجمن‌ها، دوسالانه‌ها، همایش‌های کاغذسازی، حمایت سازمان‌های دولتی و سرمایه‌گذاری در این زمینه در انسجام گروه کاغذسازان و هنرمندان برای ارائه آثار خود، ایجاد رقابت و ایده‌پردازی تأثیر بسزایی دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Pathology of Indigenous Iranian Traditional Paper Making Knowledge In order to comply with the Needs of Contemporary Society

نویسندگان [English]

  • Iman Zakariaei Kermani 1
  • somaie alaie 2
1 Faculty member of the carpet department of the Faculty of Handicrafts
2 student of Isfahan Art university
چکیده [English]

The art of handmade paper is the traditional and cultural heritage, which has been the product of many years' genius and talent of handmade paper artists and makers. Nowadays the production and usage of this art especially among artists is very limited and sometimes forgotten. But, contrary to what happened in Iran, this art has not been forgotten in other countries and has continued to grow alongside machine paper.

The main objective of the paper is to study and analyze the desirable, existing, and damages of handmade paper art, and try to answer the question of how can traditional handmade papers be adapted to the needs of today's society? The obtained data has been examined using a descriptive-analytical method with the pathological approach, and research findings are collected from library and interviews with11 experts in this art.

The result of the research is showed this art has forgotten over time because of the limited producers, lack of skillful specialists, and the monopoly of teaching by professors. Other factors such as poor quality, variety, and texture, the lengthy and cumbersome production process traditionally expensive raw materials, and lack of Governmental and private supporters for financial and spiritual support are caused to have kept artists and paper makers away from consumption and production.

There are some advantages by applying a variety of methods, such as advertising through social media, exhibitions, university training, used by prominent artists and masters, in-person marketing, mass production, and acquainting artists with the aesthetic and diverse uses of handmade paper for solving of this damages and development of this art among the people. Also, by applying some standards based on the artist's needs, we can produce high-quality papers, appropriate textures, and sizes for them. The use of new techniques and technologies based on preserving the originality of traditional paper art will be effective in accelerating production processes, mass production, and lowering production time and cost. In addition establishing associations, biennials, paper conferences, and Supporting government agencies and investment organizations help to contributes to the coherence of a group of papermakers and paper artists to present their work and create competition and brainstorm.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Indigenous knowledge
  • Pathology
  • Handmade paper
  • New usage
  • ابراهیمی ناغانی، حسین؛ یزدان‌پناه، سارا. (1387). «قفل چالشتر؛ شیوه‌ ساخت، زیبایی و آسیب‌شناسی». کتاب ماه هنر، شماره 119، 91ـ84.

    بابازاده، شهلا. (1382). «سیری در پیدایش کاغذ». مطالعات ملی کتابداری و سازمان­دهی اطلاعات، شماره 55، 91ـ86.

    پاکباز، رویین. (1395). دایره­المعارف هنر. جلد دوم، تهران: فرهنگ معاصر.

    حافظ‌نیا، محمدرضا. (1387). مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی. چاپ چهاردهم، تهران: سمت.

    رضوی‌فرد، حسین. (1390). «آسیب‌شناسی هنر خوشنویسی معاصر ایران با تکیه بر خط نستعلیق». کتاب ماه هنر، شماره 155، 127ـ120.

    ساریخانی، مجید؛ کارگر، محمدرضا. (1390). کتاب‌آرایی در تمدن اسلامی. تهران: سمت.

    طوسیان شاندیز، غلامرضا؛ چیت سازیان، امیرحسین؛ آزادی، امیرحسین؛ قشقایی فر، فتحعلی. (1392). «آسیب‌شناسی و سطح‌بندی آسیب‌های قالی ایران». گلجام، شماره 24، 70ـ55.

    ظهوری، قاسم. (1378). کاربرد روش‌های تحقیق علوم اجتماعی در مدیریت. تهران: میر.

    کفیلی، نگار. (1386). «آسیب­شناسی و مستندسازی هنر ملیله­کاری طلا در تبریز». آینه خیال، شماره 73، 66ـ1.

    کلارک، مایکل. (1389). فرهنگ فشرده اصطلاحات هنر آکسفورد. مترجم: الهام­السادات رضایی، تهران: برگ­نگار.

    کیانی، ندا. (1396). «آسیب‌شناسی دست­بافته‌های کاربردی عشایر بختیاری به­منظور مطابق­سازی آن­ها با نیازهای امروزی». پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده فرش، دانشگاه هنر اصفهان.

    مایل‌هروی، نجیب. (1374). کتاب‌آرایی در تمدن اسلامی. مشهد: آستان قدس رضوی.

    مجتهدی، مهدی. (1395). «کاغذ بغدادی در قرون نخستین اسلامی؛ بازخوانی یک انگاره». تاریخ و تمدن اسلامی، شماره23، 29-45.

    محمدپور، احمد. (۱۳۹۰). روش تحقیق کیفی؛ ضد روش. جلد دوم، تهران: جامعه­شناسان.

    مقبل اصفهانی، احمد. (1380). شناخت و ساخت کاغذهای دست‌ساز. مشهد: آستان قدس رضوی.

     

    یغمایی، اقبال. (1331). «کاغذ». ادبیات و زبان‌ها. شماره 52، 317ـ311.

     

    • Andreas M. Riege .2003. Validity and reliability tests in case study research: a literature review with “hands-on applications for each research phase, Qualitative Market Research: An International Journal, Volume 6,Number 2 pp. 75-86, Griffith University,Nathan, Australia.
    • Bloom, Jonathan. Paper before Print: The History and Impact of Paper in the Islamic World. New Haven: Yale University Press.
    • Hubbe, Martin.A and Bowden, Cindy.Handmade paper: areview of its history, craft and science.  Bioresources . november2009.
    • Laufer, Berthold. 1931. Paper and Printing in Ancient China. Chicago: Caxton Club.
    • URL1:iapma.info/(1/24/2020) (11:25)
    • URL2:theguardian.com/world/2014/jun/02/uzbekistan-culture-silk-road-paper-craft (11/Descember/2019)(5:54)
    • URL3: pinterest.com (1/26/2020)(2:35)
    •