بررسی فرم، نقش و تزئینات ابزارآلات جنگی عصر تیموری و بازتاب آن در نگاره های مکتب هرات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد

2 استادیار گروه تاریخ وتمدن ملل اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، (نویسنده مسئول)

چکیده

صنعت ساخت ابزارآلات جنگی از دیرباز یکی از هنرهای کهن در ایران زمین بوده است و در دوره تیموری شاهد نوعی تحول و دگرگونی در ساخت، فرم و ب هکارگیری نقوش در این صنعت هستیم. صنعتگران در این دوره چیر هدستی و مهارت خود را با ساخت ابزار جنگی از جنس پولاد و تزئینات طلا به اوج کمال رساندند که بازتاب آن در نگارگری عصر تیموری جلو هگر شده است. هنر نگارگری بازتا بدهنده هنرها و صناعات مختلف دوره خویش است و به دلیل فقدان و کمبود ابزارآلات جنگی به جامانده از دوره تیموری بررسی و تحلیل آثار نگارگری، کمک شایانی به شناخت ویژگی های این ابزارآلات جنگی م یکند. این پژوهش با گردآوری مطالب کتابخانه ای به روش توصیفی و تحلیلی و استخراج اطلاعات از نگاره های این دوره تلاش دارد به پاسخ این پرسش دست یابد که ابزارآلات جنگی در دوره تیموری دارای چه فرم، نقش و تزئیناتی ازلحاظ هنری بود هاند؟ نتایج پژوهش بیانگر این است که هنرمندان صنعتگر در دوره تیموری، سبک پیشینیان را در ساخت ابزار جنگی، پشت سر گذاشتند و ابزارآلات جنگی با فرم های جدید و نقوش تزئینی زیبایی به وجود آوردند که تحول آن در نگارگری مکتب هرات مشهود است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study on the Form, Design, and decorations of the Timurid War Weapons and its Reflection in Herat School Paintings

نویسندگان [English]

  • elahe rezanezhad 1
  • mahyar shariatpanahi 2
1 M.A, Department of History and Civilization of Islamic Nations, Mashhad Branch, Islamic Azad University
2 Assistant Professor, Department of History and Civilization of Islamic Nations, Mashhad Branch, Islamic Azad University (Corresponding author)
چکیده [English]

For a long time, the industry of manufacturing war weapons has been one of the oldest arts in Iran. During the
Timurid period, we are observing a kind of transformation in the construction, designs, and application in this
industry are observed. The steel weapons and golden decoration have improved in this era, which is exhibited in
the Timurid painting. Literally, Iranian Paintings always display different arts and craftsmanship. Hence, paintings
can help us understand the characteristics of these tools of war. The method of this research is historical and in a
descriptive and analytical approach. The purpose of this research has been studying the form, role, and decorations
of war weapons in the Timurid period from an artistic perspective. The results of the research indicate that
artists in this period have upgraded the style of the ancestors in the construction of war instruments which has led
to the emergence of new forms and beautiful decorative motifs. These changes are clearly evident in Herat school
painting.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Weapon
  • Timurid
  • Painting
  • Herat School
 ##  • آژند، یعقوب. ) ۱۳۸۷(. مکتب نگارگری هرا . ت تهران: فرهنگستان هنر. ##  • احسانی، محمدتقی. ) 1368 (. هفت هزار سال فلزکاری درا یران.تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. ## بایسنقر میرزا فرزند ملکه « .) • اسکندری، علی جان. ) ۱۳۸۳مشکوه، ،» گوهرشاد آغا؛ بانی هنر در کتابت، بازوی پدر در سیاست .۲۰۷ - ۸۵، ص ۱۹۹ - شماره ۸۴ ## • بیانی، سوسن. ) 1382 (. گفتاری در مورد فلز و فلزکاری و باستان شناس . ی تهران: گروه باستان شناسی: دانشگاه تهران. ## • پرایس، کریستین. ) 1386 (. تاریخ هنر اسلام . ی مترجم: مسعود رج بنیا. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. ## • پژوهش از دانشگاه کمبریج. ) ۱۳۷۸(. تاریخ ایران دوره تیموریان. مترجم: یعقوب آژند. تهران: جامی. ## • پوپ، آرتور و اکرمن، فیلیس. ) 1387 (. سیری در هنر ایران از دوران پیش ازتاریخ تا به امرو.ز ج 6. فرش بافی و فلزکاری، هنرهای فرعی، آرای هها و موسیقی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. ## • پورداوود، ابراهیم. ) 1345 (. زین ابزار )برگی از تاریخ سلاح در . ایران.( بررسی های تاریخی. شماره 2 و 1 ## • تربتی، ابوطالب حسینی. ) 1342 (. تزوکات تیمور . ی تهران: کتاب فروشی اسدی. ## . • حافظ، ابرو. ) 1380 (. زبده التواری . خ مترجم: حاج سید جوادی. ج ۱ تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. ## • خواند میر، غیاث الدین بن همام الدین الحسینی. ) ۱۳۵۳( حبیب السیرفی اخبار افراد بشر. به کوشش محمد دبیر سیاقی. ج ۴. تهران: خیام. ## • دوغلات، حیدر میرزا. ) ۱۳۸۳(. تاریخ رشید . ی تصحیح عباس قلی غفاری فرد. تهران: میراث مکتوب. ## تحول آموزش نظامی در ایران « .) • راعیی گلوجه، سجاد. ) 1384 سیاست ،») در دوران اسلامی )از قرن اول هجری تا پایان قاجاریه .31- دفاعی، شماره 50 ، ص 60 ## • رهنورد، زهرا. ) ۱۳۸۶(. تاریخ هنر در دوره اسلامی: نگارگر . ی تهران: سمت. ## بررسی تطبیقی « .) • زارعی، محمدابراهیم؛ دولتی، مریم. ) 1395 پوشاک رزم براساس مطالعه نگاره های نسخ خطی در مکاتب هرات .71- نگره، شماره 44 ، ص 83 ،» و تبریز ## • زکاء، محمدحسن. ) 1338 (. تاریخ نقاشی در ایرا . ن مترجم: ابوالقاسم سحاب. تهران: چاپ دانش. ## • موزه هنرهای معاصر. ) ۱۳۸۴(. شاهکارهای نگارگری ایران. تهران: نشر موسسه توسعه هنرهای تجسمی معاصر و موزه هنرهای معاصر تهران. ## • شیبانی، ژن رز فرانسواز. ) 1384 (. سفر اروپاییان به ایرا . نمترجم: سید ضیاءالدین دهشیری. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. ## • فریه، ر. دبلیو. ) 1374 (. هنرهای ایرا . ن مترجم: پرویز مرزبان. تهران: نشر فرزان. ## • فوربزمنز، بئاتریس. ) 1393 (. قدرت، سیاست و مذهب در ایران عهد تیمور . ی مترجم: اکبر صبوری. تهران: پارسه. ## • کارآمد، زهرا؛ گلعذار، محمدعلی؛ مشتاق خراسانی، منوچهر؛ اعتضادی، میترا. ) ۱۳۸۹(. بررسی ساختاری فولاد تاریخی موسوم به فولاد جوهردار یا فولاد موج نمای ایرانی، چهارمین همایش مشترک انجمن مهندسین متالورژی و جامعه علمی ریخته گری ایرا . ن تهران:دانشگاه علم و صنعت ایران. انجمن علمی ریخت هگری ایران. . www. Civilica.com ## • کلاویخو، گونزالس. ) ۱۹۹۷(. سفرنامه کلاویخ . و مترجم: مسعود رج بنیا. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. ## • کونل، ارنست. ) 1368 (. هنر اسلام . ی مترجم: هوشنگ طاهری. چاپ سوم. تهران: انتشارات طوس. ## • لطف یزاده، سید هیاسمن. ) 1395 (. پایا ننامه کارشناس یارشد مطالعه تطبیقی تزیینات سپر در نگار ههای رزمی دو شاهنامه بایسنقری و طهماسبی، دانشگاه سمنان، دانشکده هنر و معماری. ## طبق هبندی فولاد جوهردار « .) • مشتاق خراسانی، منوچهر. ) 1389 مجله مطالعات ایرانی، شماره 18 ، ص ،» براساس نسخه های خطی .243-282 ## • محمدی، رامونا. ) 1361 (. تاریخ سبک شناسی نگارگری و نقاشی ایران . ی تهران: فارسیران. ## • مجموعه مینیاتورها و صفحات مذهب شاهنامه فردوسی. نسخه دوره بایسنقری. ) 1370 (. تهران: سروش. ## • میرجعفری، حسین. ) 1381 (. تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی ایران در دوره تیموریان و ترکمانا . ن تهران: سمت. ## ،» نگاهی به نقوش تزئینی در هنر ایران « .) • ندیم، فرناز. ) 1386 .15- مجله رشد آموزش هنر، شماره 4، صص 1 ## بررسی فرم، تزئین « ) • نوروزی طلب، علیرضا؛ افروغ، محمد. ) 1389 دو فصلنامه ،» و محتوا در هنر فلزکاری دوره سلجوقی و صفوی .128- مطالعات هنر اسلامی، شماره 12 ، ص 112 ## • وارد، ریچل. ) 1384 (. فلزکاری اسلامی. مترجم: دکتر مهناز شایسته فر. تهران: انتشارات موسسه مطالعات هنر اسلامی. ##  • هلی نبراند، رابرت. ) 1387 (. هنر و معماری اسلام . ی مترجم: اردشیر اشراقی. تهران: نشر روزنه. ## • Moshtagh Khorasani، Manouchehr (2009)، Lexicon of Arms ##  • یزدی، شرف الدین علی. ) 1333 (. ظفرنام . ه تصحیح محمد عباسی. ج ۱. تهران: امیرکبیر. ##  • Moshtagh Khorasani، Manouchehr (2009)، Lexicon of Arms and Armor from Iran، London: Publishers ## • http://www.metmuseum.org/art/collection. ##