An Analysis and Classification of Textile Prayer Mats in the Victoria and Albert Museum

Document Type : Original Article

Author

ART UNIVERSITY

10.22077/nia.2024.6811.1795

Abstract

Islamic prayer mats, on which Muslims perform salah, are traditionally woven on simple vertical frames (dar) or more sophisticated handlooms (dastgah), with an iconic mihrab design that is either woven into them or added later by embroidery or printing. This study analyzes prayer mats from Qajar Iran and classifies them based on weaving and decoration techniques. For this purpose, it looks at those in the Victoria and Albert Museum (V&A), all of which are produced on looms (as opposed to dar-woven textiles such as rugs). The research question is: How can we categorize the V&A’s Qajar - era prayer mats according to their decoration technique? Conducted as historical and descriptive-analytical research, the study analyzed 13 randomly-selected Qajar -era prayer mats from the V&A’s collection. It found that the decoration on most of the mats was added after weaving — using techniques such as drawn thread work (Sokme Douzi), silk embroidery, cotton embroidery and woodblock printing (Qalamkar) — with only a few mats having designs woven into them. Technical limitations of looms for weaving the symmetrical mihrab design may have contributed to the greater popularity of embroidery and printing, which offer more technical freedom to producers. Although popular across Iran, the decoration techniques used for the studied mats are often considered originally Isfahan handicrafts. Among the V&A’s prayer mats, most are decorated using drawn thread work and cotton embroidery, while cotton embroidery and block printing are the favored techniques for the larger mats, drawn thread work is more common in small sizes. All of prayer mats are entirely made of linen, silk or cotton, may have a chintz lining (if existing), with most of them featuring hems made of a type of patterned fabric, known as moharramat. Regarding the motifs used, geometricm, vegetal designs and Islamic inscriptioncomprise the majority; human figures and objects are also present, but to a lesser extent.

Keywords

Main Subjects


اسفندیاری، صبا. (1370). نگرشی بر روند سوزن­دوزی­های سنتی ایران. تهران: صبا.
اسکندرپور خرمی، پرویز؛ قاسمی­­نژاد، حسن و احمدی، سید بدرالدین. (1389). «رمز نقوش در سجاده‌‌ها و فرش‌های محرابی دوره اسلامی در ایران». گلجام. 6 (26): 19- 9.
پزشکی، شهین. (1396). ابریشم­دوزی­های ایرانی. تهران: فرهنگستان هنر.
تنهایی، انیس و خزایی، رضوان. (1388). «انعکاس مفاهیم نماز در قالیچه­های محرابی صفویه و قاجاریه». مطالعات هنر اسلامی. 6 (11): 24- 7.
حاجی­زاده، محمدامین؛ خواجه ­احمد عطاری، علیرضا و عظیمی­نژاد، مریم. (1395). «مطالعه تطبیقی طرح و نقش در فرش­های محرابی دوره صفویه و قاجار». پژوهشنامه خراسان بزرگ. 7 (25): 72- 51.
حصوری، علی. (1385). مبانی طراحی سنتی در ایران. چاپ دوم. تهران: چشمه.
دالمانی، هانری رنه. (1378). از خراسان تا بختیاری. ترجمه غلامرضا سمیعی. جلد اول. تهران: طاووس.
دیولافوا، ژان. (1332). سفرنامه ایران و کلده. ترجمه همایون فره­وشی. تهران: خیام.
رایس، کلارا کولیور. (1383). سفرنامه کلارا کولیور رایس. ترجمه اسدالله آزاد. تهران: کتابدار.
روح­فر، زهره. (1391). نگاهی بر پارچه­بافی دوران اسلامی. چاپ دوم. تهران: سمت.
ژوله، تورج. (1382). پژوهشی در فرش ایران. تهران: یساولی.
صمیمی اول، محمد. (1383). اصول و مبانی طراحی فرش ایران. تهران: عابد.
طوسی، معصومه. (1397). «بررسی نوع رودوزی و روکاری و مفاهیم نقش­مایه­ها در ساختار هشت نمونه از سجاده­های پارچه­ای دوره قاجار». هنرهای صناعی اسلامی. 3 (2): 112- 99.
فرشیدنیک، فرزانه؛ افهمی، رضا و آیت­اللهی، حبیب­الله. (1388). «نشانه­شناسی قالی محرابی: بازتاب معماری مسجد در نقش فرش» گلجام. 5 (14): 27- 9.
فروغی­نیا، مریم. (1394). «بررسی تطبیقی نقشه محرابی بر منسوجات سنتی ایران و هند». مطالعات شبه قاره. 7 (25): 92- 69.
فضل وزیری، شهره. (1390). رودوزی­های اصفهان در عصر صفویه. تهران: ناب­نگار.
قاسمی­نژاد، حسن. (1392). فرش­های محرابی در ایران. تهران: سمیرا.
مافی­تبار، آمنه.(1400).«پوشش زنانه ومردانه عصرناصری درنگاره­های هزارویک­شب صنیع­الملک».باغ نظر. 18(105): 122- 111.
موسوی بحنوردی، کاظم. (1393). تاریخ جامع ایران. جلد هجدهم. تهران: مرکز دایره­المعارف بزرگ اسلامی.
وردن، جنیفر و بیکر، پاتریشیا. (1396). منسوجات ایرانی. ترجمه مهران محبوبی. تهران: نظر.
وکیلی، ابوالفضل. (1382). شناخت طرح­ها و نقشه­های قالی ایران و جهان. چاپ دوم. تهران: مرکز برنامه­ریزی و آموزش نیروی انسانی.
 
https://collections.vam.ac.uk/item/O146678/dress-fabric-unknown/(Access Date: 4/26/2023)