Thematic typology of Human Motifs of Safavid Tiles

Document Type : Original Article

Authors

1 Associate Professor in Archaeology, Humanity Sciences Faculty, Shahrekord University,

2 M.A in Archaeology, Shahrekord University, Shahrekord.

10.22077/nia.2023.5446.1623

Abstract

Abstract:



Thematic Typology of Human Motifs of Safavid Tiles



Statement of the problem: Tiling is one of the effective methods of decoration and one of the valuable arrays related to architecture. In the Safavid era, with the selection of Isfahan as the capital and due to the need to build various buildings with various functions, the use of tile art reached its peak and artists created beautiful works with plant, animal, geometric, inscription and especially human motifs. While in previous periods, less human motifs were used on the tiles; In the Safavid era, this restriction was clearly lost. Despite the high quantity of human motifs carved on the tiles of this period, comprehensive and independent research has not been done on them. Therefore, in this research, an attempt has been made to answer these questions by examining the tiles with human motifs of the Safavid period: On the tiles of which group of Safavid buildings, Human motifs are mostly used? And what themes do these motifs have and how we could classify them? The main goal of this research is to identify, collect and introduce the tiles with human figures of the Safavid period and classify themes in order to enlighten the studies in the field of art and architecture in the Safavid period. The information of this research was done by identifying and collecting 82 tile frames with human motifs via using library and field research methods and the research method is descriptive-analytical. The results of the research indicate that during the Safavid period, tiles with human figures were mostly used in non-religious buildings such as palaces, mansions and granges, and baths, and rarely only on religious buildings related to Christianity (churches). The themes used can also be classified into 5 groups: hike and excursion, portrait, hunting and escape, religious-Christian and miscellaneous. The highest quantity with 37 tile frames belongs to themes related to hike and the lowest number with 9 tile frames is related to two groups of hunting and escape, and religious-Christian.

Keywords

Main Subjects


آژند، یعقوب (1389). نگار‌گری ایران. جلد اول. تهران: سمت.
احمدپور، پریان (1397). «گونه‌شناسی تفریحات و سرگرمی‌های دوره‌ صفوی براساس داده‌های باستان‌شناختی». پایان‌نامه کارشناسی ارشد باستان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانیدانشگاه شهرکرد.
باکویی، فائزه (1394). مطالعه تطبیقی نقوش انسانی در فلز‌کاری و نگار‌گری عصر صفویه. تهران: دانشگاه شاهد.
بلوم، جاناتان؛ بلر، شیلا (1381). هنر و معماری اسلامی (2). مترجم: یعقوب آژند. تهران: سمت.
جلالی، رکسانا (1396). «بررسی آثار فیگوراتیو کاشی هفت‌رنگ دوره صفویه». پایان‌نامه کارشناسی ‌ارشد.دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس.
حسینی، مهدی؛ علی‌پور، مرضیه (1393). «تأثیر نگار‌گری دوره صفویه بر سفالیه‌های همان دوره». پژوهش هنر. شماره 7. صص: 99ـ87.
خسروی، راضیه (1390). «بررسی طرح و نقش‌های کاشی‌های هفت‌رنگ دوره صفویه در اصفهان». پایان‌نامه کارشناسیارشد.دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
دراوانسیانس، هراچ (1388). کلیسای وانک. اصفهان: بهار آزادی.
رئیسی، مژگان (1369). «بررسی نقوش انسان و حیوان در کاشی‌کاری‌های به‌جای­مانده از بنا‌های تاریخی شهر اصفهان (دوره صفوی و قاجار)». پایان‌نامه کارشناسی ‌ارشد.دانشکده مرمت، دانشگاه هنر اصفهان.
صالحی­کیا، مریم؛ شاطری، میترا؛ احمدی، عباسعلی (1398). «مطالعه تطبیقی کتیبه‌های کاشی‌کاری نگاره‌های شاهنامه بایسنقری با بناهای قلمرو شرقی تیموریان». مطالعات تطبیقی هنر. شماره 17. صص: 58ـ43.
علیزاده، سیامک (1384). «نقش هنر کاشی‌کاری در تجلی معماری دوره صفویه». نگره. شماره 1. صص: 24ـ15.
کیانی، محمد‌یوسف (1391). تاریخ هنر و معماری ایران در دوره اسلامی. تهران: سمت.
ماهر‌النقش، رؤیا (1397). «بررسی تطبیقی نقوش جانوری در تزئینات کاشی‌کاری دوره صفویه با دوره قاجار در بنا‌های تاریخی اصفهان». پایان‌نامه کارشناسی ‌ارشدهنر اصفهان.
ماهر‌النقش، محمود (1361). کاشی‌کاری ایران در دوره اسلامی. جلد اول. تهران: موزه رضا عباسی.
محبی، حمیدرضا (1377). «مطالعه و بررسی نقوش شکار در هنر ایران (تا پایان دوره صفویه)». پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده هنر،  انشگاه تربیت مدرس.
مخلصی، محمد‌علی (1382). «تزئینات و آرایه حمام». کتاب ماه و هنر. شماره 57 و 58. صص: 114ـ106.
مکی‌نژاد، مهدی (1388). تاریخ هنر ایران در دوره اسلامی. تهران: سمت.
منصوری‌ جز‌آبادی، جمیله (1393). «بررسی و مطالعه تکنیک ساهت و تزئین کاشی‌کاری در حمام‌های تاریخی شهر اصفهان از آغاز عصر صفوی تا اواخر دوره قاجار». پایان‌نامه کارشناسی ارشد.دانشکده مرمت و باستان شناسی، دانشگاه هنر اصفهان.
ــــــــــــــــــــــــ؛ سید‌هاشم، حسینی (1395). «سیر تحول نقوش انسانی در کاشی‌کاری حمام‌های تاریخی شهر اصفهان از دوره صفوی تا پایان دوره قاجار». پژوهش هنر. شماره 12. صص:  117ـ103.
میر‌قائد، مانلی؛ زاویه، سعید (1393). «تحلیل مضامین در نگاره‌های مکتب اصفهان (نیمه دوم عصر صفوی)». هنر و معماری. شماره 40. صص: 64ـ58.
یاسینی، راضیه (1392). تصویر زن در نگار‌گری. جلد اول. تهران: علمی و فرهنگی.
 
منابع اینترنتی
URL1: www.irannationalmuseum.ir. Accesed in 22/5/2021
URL2: www.metmuseum.org. Accesed in 12/3/2021
URL3: www.vam.ac.uk. Accesed in 26/6/2021
URL4: www.britishmuseum.org. Accesed in 20/2/2021
URL5: www.louvre.fr. Accesed in  9/3/2021
URL6: www.asianart.org. Accesed in 20/8/2021
URL7: www.harvardmuseums.org. Accesed in 3/10/2021
URL8: www.raeeka.worldpress.com. Accesed in 7/5/2021
URL9: www.hermitagemuseum.org. Accesed in 27/4/2021
URL10: www.nms.ac.uk. Accesed in 19/4/2021
URL11: www.rom.on.ca. Accesed in 22/6/2021
URL12: www.collection.lacma.org. Accesed in 18/3/2021
URL13: www.portlandartmuseum.org. Accesed in 14/5/2021
URL14: www.clevelandart.org/art. Accesed in 15/7/2021
URL15: www.ssachsen.museum-digital.de. Accesed in 6/6/2021
URL16: www.christies.com. Accesed in 13/10/2021
URL17: www.bonhams.com. Accesed in 5/3/2021
URL18: www.sothebys.com. Accesed in 25/6/2021