Analysis of the application of various geometric patterns, without observing the principle of symmetry in Seljuk brickwork

Document Type : Original Article

Authors

1 Faculty of Iranology Foundation

2 Professor, Department of Physical Therapy, School of Rehabilitation Sciences, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

10.22077/nia.2022.5052.1577

Abstract

Avoidance of symmetry in Seljuk brickwork is one of the accessible but Difficult to understand concepts of Islamic art. The use of bricks in a variety of geometric designs without observing the principle of symmetry in the edges of the building led to a dramatic change in the structure of the brick arrays of this period that has never been experienced in any historical period in Iran. Note that changes in the artistic structure of a traditional society do not simply take place, and the coincidence of these with the height and perfection of Iranian brick art has caused a contradiction in the art of this era that has so far received little attention. However, the Seljuk era brick work debate has been a highly repetitive topic in domestic and foreign research, and despite the principle of symmetry in Iranian art, little attention has been paid to the issue of Avoidance of symmetry in Seljuk-era brickwork Explaining and interpreting this deconstruction of the new social class (middle class) as the sponsor of production that followed a new taste is of great importance. Sponsors' taste and bricklayer enthusiasm for displaying their ability, created the style of pop art in brickwork of that era that's like all the pop arts was influenced by social structures and with the political and social changes after the Seljuk era Immediately forgotten. This research aims to reveal new aspects of Seljuk-era brick art that have been neglected so far. This research is based on historical-interpretive method and based on library resources.

Keywords

Main Subjects


  • اتینگهاوزن، ریچارد و گرابار، الگ. (1387)، هنر و معماری اسلامی (1). یعقوب آژند. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها.
  • اتینگهاوزن، ریچارد؛ شراتو، امبرتو و بمباچی، آلسیو. (1376)، تاریخ هنر ایران7، هنر سامانی و غزنوی، یعقوب آژند، تهران: مولی.
  • افشار، حمید. (1397). ساختارهای اجتماعی مهمترین عامل شکل­گیری برج­های خرقان. پژوهشهای باستان شناسی ایران. دوره هشتم (18)، 141-156.
  • افشار، حمید. (1400). تفسیر کاربردی رواج پلان هشت ضلعی در آرمگاه­های سلجوقی و نقد آراء سنت­گرایان. نگارینه هنر اسلامی. دوره هشتم (21)، 137-148.
  • انصاری، ابراهیم. (1378). نظریه قشربندی اجتماعی و ساختار تاریخی آن در ایران. اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان.
  • آجرلو، بهرام. (1389). درآمدی بر سبک معماری آذربایجان. باغ نظر. سال 7 (14)، 14-3.
  • آریان پور، امیر حسین. (1354). اجمالی از تحقیق ا. ح. آریان پور درباره جامعه شناسی هنر. تهران: انجمن کتاب دانشجویان دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران.
  • باقری، محمد. (1358). اصل تقارن و نقش آن در شناخت. مجله هدهد. سال اول(4)، 68-54.
  • بختورتاش، نصرت الله. (1352). گردونه خورشید یا گردونه مهر. بررسیهای تاریخی. سال هشتم(1)، 206-195.
  • پاپادوپولو، آلکساندر. (1368). معماری اسلامی. حشمت جزئی. تهران: انتشارات فرهنگی رجاء.
  • حصوری، علی. (1381). مبانی طراحی سنتی. تهران: نشر چشمه.
  • رامین، علی.(1366). مبانی جامعه شناسی هنر. تهران: نشر نی.
  • رشوند، زینت. (1391). تبیین مفاهیم تزئینات هندسی آجرکاری معماری سلجوقی. کتاب ماه هنر، (163)، 91-86
  • زمرشیدی، حسین. (1365). گره­چینی در معماری اسلامی و هنرهای دستی. شیراز: مرکز نشر دانشگاه شیراز.

زمرشیدی، حسین. (1380). پیونده و نگاره در آجرکاری.‌ تهران: زمرد.

  • شکفته، عاطفه و احمدی، حسین. (1394). تزئینات آجرکاری سلجوقیان و تداوم آن در تزئینات دوران خوارزمشاهی و ایلخانی. پژوهش­های معماری اسلامی. سال سوم (1)، 106-84 .
  • شیبانی، زرین تاج. (1365). برج شبلی دماوند. اثر. (12-14)، 59-71.
  • صاحبی بزاز، منصوره، (1389). تزئینات آجری در دوره سلجوقی، تاریخ پژوهی، (42 و 43). 198-187.
  • صالحی کاخکی، احمد و نجمه موسی تبار. (1391). پژوهشی بر شناخت مجموعه ارسلان جاذب در دوره سلجوقی در سنگ بست. پژوهش­های تاریخی. سال 48 (4)، 120-103.
  • فرای،ر.ن (1363). تاریخ ایران از اسلام تا سلاجقه. ترجمه حسن انوشه. ج 4. تهران: امیر کبیر.
  • کاتلی، مارگریتا؛ هامبی، لویی. (1376). هنر سلجوقی و خوارزمی. مترجم:‌ یعقوب آژند. تهران: مولوی.
  • کریستین ویلسن، جورج. (1366). تاریخ صنایع ایران. ترجمه عبدالله فریار، تهران: فرهنگسرای یساولی.
  • کیانی، محمد یوسف. (1376). تزیینات وابسته به معماری ایران در دوره اسلامی. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
  • گدار، آندره (1346). هنر ایران. تهران: انتشارات دانشگاه ملی.
  • گلزار، شبنم (1395). سردر مسجد جورجیر یادگاری مهجور از آل بویه در اصفهان. رشد آموزش هنر. دوره چهاردهم. (2). 64-70.
  • لائور، دیوید، پن تاک، استوین. (1391)، مبانی طراحی. ترجمه محمد تقی فرامزی. تهران: نشر لاهیتا.
  • ماهرالنقش، محمود. (1373). آجر و نقش. تهران:‌ صاحب اثر.
  • ماهرالنقش، محمود. (1381). میراث آجرکاری ایران. تهران: انتشارات سروش.
  • معین­الدینی، محمد؛ نادعلیان، احمد و مراثی، محسن. (1393). بررسی مفهوم و جایگاه سبک هنری در هنر عامه. مطالعات فرهنگ و ارتباطات. سال پانزدهم (27)، 87- 109.
  • مکی‌نژاد، مهدی. (1393). مرکز گرایی، ‌تقارن و تکرار در هنرهای سنتی. کیمیای هنر، (10)، 111-99.
  • نیل قاز، نسیم. (1390). نقاشی رئالیستی معاصر ایران و شرایط ظهور آن. جامعه شناسی هنر و ادبیات. سال سوم (1)، 74-37.
  • نیک‌خواه، هانیه (1390). بازتاب شکل‌گیری دو پدیده اجتماعی بر سفال زرین فام دوره سلجوقیان. مطالعات تاریخ فرهنگی، سال سوم (9). 125-107.
  • ورجاوند، پرویز. (1374). سرزمین قزوین. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
  • وقفی پور، شهریار. (1389). جامعه شناسی هنر. تهران: مروارید.
  • هروی، جواد (1393). تاریخ سامانیان (عصر زرین ایران بعد از اسلام). تهران: امیر کبیر.
  • هیلن براند، رابرت (1384). امامزاده نور گرگان (بناهای سلجوقی در ایران). ترجمه فرشته سپاهانی. میراث جاویدان. سال 13 (52)، 98-83.
  • یوسفی­فر، شهرام (1390). جستارهایی در مناسبات شهر و شهرنشینی دوره سلجوقیان. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

 

  • Bier, C. (2002). Geometricpatterns and the Interpretation of meaning: Two Monuments in Iran In Bridges: mathematical Connections in Art, Music and Science CPP. 67-78
  • Clinton, Margry. (1991). Lustre. London: Batsford. P 24
  • Lutyen, Edvard. (1933), Persian Brickwork, London: country life, Feb.
  • Peterson, A. 2012. Dictionary of Islam Architecture. New York: Rutledge.

Stronach, D. B   &Cuyler Young, T. (1966)" Three Seljuk Tomb Towers". Iran, vol. 4: 1-20