Content analysis of murals in Qajar houses of Tabriz

Document Type : Original Article

Authors

1 Theoretical Sciences and High Studies of Art Faculty , University of Art, Tehran. Iran

2 Theoretical Sciences and High Studies of Art Faculty. University of Art. Tehran. Iran

10.22077/nia.2022.4729.1541

Abstract

Wall painting in the Qajar period, in addition to the visual and decorative aspects, had a special communication function. The murals left in the valuable Qajar houses of Tabriz provide a unique context for exploring the capacities of this art media in accordance with the historical contexts and cultural developments of that period of history. This research is applied research in terms of purpose and is descriptive-analytical in terms of research methodology. The author grasped a qualitative approach to the query and utilized field studies and librarian methods of gathering the data. The research samples are consisted of the wall paintings that are identified in 11 Qajar historic houses of Tabriz city in the northwest of Iran. The main research query is what messages do the wall paintings convey to the observer? In answer to this question, the analysis of the content, understanding of the explicit messages, and implications of these motifs and paintings has been considered by classifying the themes and evaluating their figurative and visual messages in accordance with their environment and architecture. The results show that there are a variety of themes in the murals of the reception hall rooms as the most important part of the architecture of houses. Moreover, the position of fireplaces is privileged based on murals. In addition, the largest number of painted subjects are related to "decorative plants", "flowers and plants", "flowers and vases", "nature-buildings" and "nature- human figure -buildings" in the wall painting, respectively. In these cases, the choice of subject matter has been greatly influenced by the social, cultural, religious and financial status of the client. More importantly, the influence of Western art in the presentation of various subjects is evident. The message of these murals implies that the employers or painters of these works were aware and up-to-date nobles. The use of motifs as an independent subject has enhanced their expressive function and helped to better convey the message of cultural originality of homeowners.

Keywords

Main Subjects


  • آژند، یعقوب. (1385). «دیوارنگاری در دوره قاجار». حوزه هنری، هنرهای تجسمی، شماره 25، ص41 -35.
  • اتسلندر، پیتر. (1371). روش‌های تجربی تحقیق در علوم اجتماعی. مترجم: بیژن کاظم‌زاده. تهران: آستان قدس.
  • ادیب‌الملک، عبدالعلی. (1349). دافع الغرور. به کوشش ایرج افشار. تهران: خوارزمی.
  • اسکارچیا، جیان روبرتو. (1376). هنر صفوی، زند و قاجار (از مجموعه تاریخ هنر ایران، شماره 10). مترجم: یعقوب آژند. تهران: مولی.
  • افشارمهاجر، کامران. (1384). هنرمند ایرانی و مدرنیسم. تهران: دانشگاه هنر.
  • پاکباز، رویین. (1379). دایرة‌المعارف هنر. چاپ دوم، تهران: فرهنگ معاصر.
  • چرخی، رحیم؛ محمدزاده، مهدی؛ جوادی‌آذر، ولی. (1395). مستندنگاری و طبقهبندی موضوعی نقاشیهای دیواری خانههای قاجاری تبریز. گزارش نهایی طرح پژوهشی، سازمان میراث فرهنگی، صنایع­دستی و گردشگری استان آذربایجان شرقی و دانشگاه هنر اسلامی تبریز.
  • حدادعادل، غلامعلی. (1380). دانشنامه جهان اسلام. جلد ششم، تهران: بنیاد دائرةالمعارف اسلامی.
  • حسینی‌راد، عبدالمجید. (1391). «بررسی حجم‌پردازی دوره قاجار از صخره‌نگاری باستانی تا مجسمه همایونی». هنرهای زیباـ هنرهای تجسمی، دوره هفدهم، شماره 3، ص32 -23.
  • دهکردی، امین‌ابراهیمی؛ سعادت‌فرد، سارا. (1397). «ارزیابی اثرگذاری نقاشی‌های معاصر تهران بر شهروندان با تأکید بر سه رویکرد غالب: یادمانی، انتزاعی، شبیه‌سازی». هنرهای زیباـ هنرهای تجسمی، دوره بیست و سوم، شماره 4، ص90-81.
  • زنگی، بهنام. (1392). «کارکردهای اجتماعی نقاشی دیواری در ایران». پایان­نامه دکتری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس تهران.
  • زنگی، بهنام؛ آیت‌الهی، حبیب‌الله؛ طاووسی، محمود؛ فهیمی‌فر، اصغر. الف. (1391). «بررسی ظرفیت‌های ارتباطی نقاشی دیواری (مقایسه نظام ارتباطی نقاشی دیواری با نقاشی سه‌پایه‌ای)». نامه هنرهای تجسمی و کاربردی، شماره 10، ص61 -43.
  • زنگی، بهنام؛ آیت‌الهی، حبیب‌الله؛ طاووسی، محمود؛ فهیمی‌فر، اصغر. ب. (1391). «بررسی موقعیت اجتماعی نقاشی دیواری پس از انقلاب در ایران (با رویکرد جامعه‌شناسی پییر بوردیو)». نگره. دوره هفتم، شماره 24، ص101 -85.
  • سجودی، فرزان؛ قاضی‌مرادی، بهناز. (1391). «تأثیر گفتمان مشروطیت بر هنجارهای تصویری دوره قاجار». جامعهشناسی هنر و ادبیات، سال چهارم، شماره 1، ص122-93.
  • شفیع‌زاده، پریناز؛ رجبی، محمدعلی. (1387). «نقاشی‌های درباری (رسمی) قاجار: نمایش شکوه تصویر». نگره، شماره 6، ص70-59.
  • علوی‌نژاد، سیدمحسن. (1387). «بررسی مفهوم دیوارنگاری در منابع هنر اسلامی». نگره، شماره 7، ص42-20.
  • عمادی، محمدرضا؛ کفشچیان­مقدم، اصغر؛ آشوری، محمدتقی. (1394). «نقش عملکردی ابعاد شکلی و محتوایی دیوارنگاره‌ها در تداوم‌بخشی به هویت در 4 منظر شهری اصفهان». دانشگاه هنر، شماره 11، ص80- 61.
  • غفاری‌نمین، محمدرضا. (1389). «واقع‌گرایی نقاشی دوره قاجار». کتاب ماه هنر، شماره 14، ص75-70.
  • فلور، ویلم. ام. (1395). نقاشی دیواری در دوره قاجار: نقاشی دیواری و گونه‌های دیگر دیوارنگاری در ایران. مترجم: علی­رضا بهارلو. تهران: پیکره.
  • فلور، ویلم. ام؛ چلکووسکی؛ پیتر؛ اختیار، مریم. (1381). نقاشی و نقاشان قاجاریه. مترجم: یعقوب آژند. تهران: ایل شاهسون بغدادی.
  • فهیمی‌فر، اصغر. (1391). «ضرورت آموزش نقاشی دیواری در دانشگاه‌ها». پژوهش هنر، شماره 1، ص25-23.
  • کفشچیان‌مقدم، اصغر. (۱۳۸۳). «بررسی ویژگی‌های نقاشی دیواری». هنرهای زیبا، شماره 20، ص78-68.
  • کی‌نژاد، محمدعلی؛ شیرازی، محمدرضا. (1389). خانه‌های قدیمی تبریز. تبریز: دانشگاه هنر اسلامی تبریز.
  • محسنیان‌راد، مهدی. (1369). ارتباط‌شناسی: ارتباطات انسانی، میان­فردی، گروهی، جمعی. تهران: سروش.
  • ـــــــــــــــــــ . (1387). ایران در چهار کهکشان ارتباطی: سیر تحول تاریخ تحول ارتباطات در ایران، از آغاز تا امروز. جلد دوم، چاپ دوم، تهران: سروش.
  • هولستی، ال. آر. (1380). تحلیل محتوا در علوم اجتماعی و انسانی. مترجم: نادر سالارزاده امیری، چاپ دوم، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
  • یاکوبسن، رومن. (1380). قطب‌های استعاره و مجاز، ساخت‌گرایی، پساساخت‌گرایی و مطالعات ادبی. مترجم: فرزان سجودی. تهران: سوره مهر.
  • Berelson, Bernard. (1971). Content Analysis in Communication research. NewYork: Hafner.
  • Encyclopedia Britannica. (2012). The Encyclopaedia britannica. Or, Dictionary of arts, sciences and general literature Paperback, Inc; 15th edition. publisher: ‎com, (May 16, 2012).
  • Hsiu-Fang, Hsieh & Shannon, Sarah. (2005). Three Approaches To Qualitative Content Analysis. Qualitative Health Research, November, 2005
  • Jourdain, Amable. (2010). La Perse, ou Tableau de l'histoire du gouvernement, de la religion, de la littérature, etc., de cet Empire, en cinq. Whitefish, Kessinger Publishing, Vol. 2.
  • Lycklama à Nijeholt, Tinco Martinus. (2010). Voyage En Russie, Au Caucase Et En Perse, Dans La Mésopotamie: Le Kurdistan, La Syrie, La Palestine Et La Turquie, Exécuté Pendant Les Années 1866, 1867 Et 1868. 2., French Edition: Nabu Press.
  • Mayring, Philip. (2000). Qualitative content analysis. Qualitative Social Research 1. No2.
  • Neuendorg, Kimberly A. (2002). Content Analysis Guidebook. London:Sage publication
  • Ouseley, Sir William. (1821). Travel into various countries of the East, Particularly Persia. London, Vol. 3.
  • Rose, Gillian. (2001). Visual Methodologies, An Introduction to the Interpretation of Visual Materials. London, Sage Publications.
  • Wilson, Samuel Graham. (2001). Persian life and customs hardcover. London, Darf Publishers Ltd, Facsimile Ed Edition.
  • Zhang, Yan & Barbara M. Wildemuth. (2009). Qualitative analysis of content. In B. Wildemuth (Ed.), Applications of Social Research Methods to Questions in Information and Library Science.