Homogeneity analysis of decorative and architectural arrays in Safavid and Qajar buildings Case examples: Rokan-ol-Molk and Chaharbagh schools-mosques in Isfahan

Document Type : Original Article

Authors

1 handicrafts, art and architectureو Arak University

2 phd student

Abstract

Religious buildings have a special place in the Iranian-Islamic architecture, in addition to the architectural structure in terms of arrays. Isfahan, as one of the historical cities of Iran, includes different types of religious buildings, especially in the Safavid and Qajar historical periods. The mosque-school of Chaharbagh and Rokn al-Molk have been studied as two significant examples of the Safavid and Qajar eras in the present study. It should be noted that the main goal of the present study, while briefly recognizing the structure and decoration, architecture of the mentioned buildings, is to focus on the study of the fit of the body of the building and their decorative arrays. The purpose is to answer the question that what are the most important decorative arts used in the two mosques-school, Chaharbagh and Rokn al-Molk, while explaining the points of difference and similarity? What are the main components of these arts in terms of visual structure, adaptation to architectural structure, as well as role and content? This research is comparative in terms of approach and descriptive-analytical in terms of method. Also, data collection has been done by documentary method and field observations and the information has been qualitatively analyzed. The findings of the present study indicate that the two quadrangular buildings studied in this study, while having similarities in the structural dimension, have significant differences in terms of building dimensions and performance quality. Arts with arts such as engraving, traditional goldsmithing, tapestry, gilding on plaster, etc. have significant differences with the building of Rokn al-Molk. But there is a remarkable fit between the architectural arrays and the architectural structure of each building. Also, in terms of motifs and content, both buildings have represented the artistic features of their time, so that in Chaharbagh building, we see the multiplicity of geometric motifs, Islamic and Khatai motifs and abstract motifs with cold colors such as azure and turquoise. There are more of us, and in front of the mosque-school, Rokan al-Mulk is full of naturalistic motifs, human roles and various and predominantly warm colors.

Keywords

Main Subjects


- آقاداودی، محی الدین. (1398). « واکاوی آرایه های معماری بناهای علمی-مذهبی عصر صفویه. نمونه های موردمطالعه (ملاعبدالله، چهارباغ و علیقلی آقا)، نشریه علمی تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، سال 10، شماره 37، 86-69.
- آقاداوودی، محی الدین و زکریایی کرمانی، ایمان. (1397). « تحلیل نشانه های شیعی بازتاب یافته در تزیینات مکتوب و منقوش مدارس نیم آورد و چهارباغ اصفهان »، نشریه علمی-پژوهشی شیعه شناسی ، سال 16، شماره 64، 82-53.
- ایمانیه، مجتبی. (1355). تاریخ فرهنگ اصفهان، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
- پوپ، آرتر آپم؛ اکرمن، فیلیس. (1387). سیری در هنر ایران، مترجم: نجف دریابندری، جلد سوم (معماری دوران اسلامی)، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
- تام­ سن، منصور. (1386). کارگاه طراحی نقوش سنتی1. تهران: چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
- حاجی­قاسمی، کامبیز. (1379). گنجنامه (فرهنگ آثار معماری اسلامی ایران) جلد پنجم (مدارس)، تهران: دانشگاه شهیدبهشتی با همکاری سازمان میراث فرهنگی.
- خانی، سمیه؛ صالحی کاخکی، احمد؛ تقوی­نژاد، بهاره. (1391). «بررسی تطبیقی معماری و تزئینات مدرسه غیاثیه خرگرد و مدرسه چهارباغ اصفهان»، مطالعات تطبیقی هنر، سال دوم، شماره چهارم، 51-37.
 - ریاحی، محمدحسین. (1385). ره‌آورد ایام (مجموعه مقالات اصفهان­شناسی)، اصفهان: سازمان فرهنگی- تفریحی شهرداری.
- زمرشیدی، حسین. (1365). گره­چینی در معماری و هنرهای دستی، تهران: نشر دانشگاهی.
- سیوری، راجر. م. (1372). ایران عصر صفوی. مترجم:کامبیز عزیزی، تهران: مرکز.
-شایسته­فر، مهناز. (1380). «جایگاه قرآن، حدیث و ادعیه در کتیبه‌های اسلامی»، مدرس علوم انسانی، شماره 23، 94- 57.
-ــــــــــــــــ . (1384). «نقش تزئینی و پیام‌رسانی کتیبه در معماری اسلامی»، کتاب ماه هنر، ،
-کمپفر. (1363). سفرنامه کمپفر در دربار شاهنشاه ایران، مترجم: کیکاووس جهانداری، تهران: خوارزمی.
- لولوئی، کیوان. (1379). «نقشه‌های چهار­ایوانی مدارس علوم دینی»، نشریه ایران­شناخت، شماره 16 و 17، 131-120.
- ماهرالنقش، محمود. (1361). کاشی‌کاری ایران دوره اسلامی (دفتر معقلی)، تهران: موزه رضا عباسی.
- مکی­نژاد، مهدی. (1386). «طبقه‌بندی کتیبه‌ها در معماری دوره صفوی»، مجموعه مقالات خوشنویسی (گردهمایی مکتب اصفهان)، تهران: فرهنگستان هنر.
- ملازاده، کاظم؛ محمدی، مریم. (1381). مدارس و بناهای مذهبی، دایره­المعارف بناهای تاریخی ایران در دوره اسلامی، جلد پنجم، تهران: سوره مهر.
- موحد ابطحی، سید(1376). ریشه­ها و جلوه­های تشیع و حوزه علمیه اصفهان، جلد دوم، اصفهان: دفتر تبلیغات المهدی.
- موسوی فریدنی، محمدعلی. (1378). اصفهان از نگاهی دیگر، اصفهان: نقش خورشید.
- نصر، سیدحسین. (1359). علم و تمدن در اسلام، مترجم: احمد آرام، ، تهران: خوارزمی.
- هنرفر، لطف­الله. (1350). گنجینه آثار تاریخی اصفهان، چاپ دوم، اصفهان: کتاب‌فروشی ثقفی.
- یاوری، حسین؛ حکاک­باشی، سارا. (1390). سیری در عناصر و تزئینات معماری ایران، تهران: توتیا