Investigating on the Factors Affecting the Nasta’līq Script’s Change in Qajar Time Calligraphy

Document Type : Original Article

Authors

1 M.A, Department of History and Civilization of Islamic Nations, Mashhad Branch, Islamic Azad University

2 Assistant Professor, Department of History and Civilization of Islamic Nations, Mashhad Branch, Islamic Azad University, (Corresponding Author)

Abstract

From at an early age of Qajar dynasty, Nastaʿlīq ‘s script was revived by returning artists to the past traditions
of calligraphy. In particular, the Mir Emad Hassani style was considered by calligraphist in the Qajar era. Hence,
the Nastaʿlīq quality promoted to the Safavid level. Fath-Ali Shah Qajar who was Calligraphist announced the
Nastaʿlīq as the national script of Iran. Following him, Mohammad Shah and Naser Al-Din Shah continued the
tradition of supporting calligraphy. Generally, the Nastaʿlīq script which had evolved during the Safavid period
became diverse in the Qajar time. The calligraphists accomplished their own style and form by returning to their
past traditions. They designed an innovative style in form of the composition, templates and line structure. In this
article, the research method is descriptive-analytical, which has carried out using library resources and manuscripts
images in the National Museum of Malek. In this research, firstly, the main script of the Qajar period has been
introduced. In the next step, the changing factors are examined. The research finding illustrates that the significant,
changing elements of the Nastaʿlīq script’s style comprise: Special court support, Entrance of lithography to Iran
and the line fitting necessity with print conditions, decreasing the order of writing texts. Therefore, calligraphers
utilized new templates which became suitable with new changes.

Keywords


 ##  • فرید، امیر. (1394 ).«شمه ای از خوشنویسی دوره قاجار؛ معرفی و نقد کتاب سبک شناسی خوشنویسی قاجار.»کتاب هنر،.93- شماره 7، صص 106 ## • آغداشلو، آیدین و هاشمی نژاد، علیرضا. ) 1384 (. آسمانی و زمینی گفتگوی ای درباره خوشنویسی ایرانی از گذشته تا امروز. تهران: فرزان روز. ## • آلمانی، هانری رنه د. ) 1335 (. سفرنامه از خراسان تا بختیاری. تهران: امیرکبیر. ## • اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان. ) 1374 (. چهل سال تاریخ ایران. ج 1. )ایرج افشار، مصحح(. تهران: اساطیر. ## • امیرخانی، غلامحسین. ) 1368 (. یادنامه کلهر. تهران: انجمن خوشنویسان ایران. ## • بیانی، مهدی. ) 1363 (. احوال و آثار خوشنویسان. ج 2 تهران: انتشارات علمی. ## • پنج هباشی، الهه و دادور، ابوالقاسم. ) 1391عه و بررسی « .)مجله نگره، .» نسخه های خطی قرآن به کتابت بانوان دوره قاجار.14- شماره 24 ، صص 5 ## • پولاک، یاکوب ادوارد. ) 1361 (. ایران و ایرانیان. )کیکاووس جهانداری، مترجم(. تهران: خوارزمی. ## • دایر هالمعارف بزرگ اسلامی. ) 1393 (. جلد 22 ، )خانواده –خندق(. تهران. ## • دروویل، گاسپار. ) 1370 (. سفر در ایران. )منوچهر اعتماد مقدم،مترجم(. تهران: شباویز. ## نسخه خطی و مصور هزاروی کشب « .) • دشت گل، هلناشین.1384 ) کتاب ماه هنر، شماره 79 و 80 ، صص .» بازمانده دربار عهد ناصری.140-132 . ## • راهجیری، علی. ) 1391 (. عمادالکتاب سیفی، تهران: پیکره. ## درآمدی بر کتاب « .) • رضو یفرد، محسن و پورمند، حس نعلی. ) 1394. کتاب هنر، شماره 7، صص 107 تا 116 .» سب کشناسی خوشنویسی قاجار ## • شاهکارهای هنری در آستان قدس رضوی منتخب قرآ نهای نفیس از سده دهم تا چهاردهم هجری قمری. ) 1393 (. مشهد: مؤسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی. ## نظری اجمالی بر مکاتب رایج در « .) • شریف یزیندشتی، بهروز. ) 1390 .109-102 ، کتاب ماه هنر، شماره 152 .» خوشنویسی نستعلیق ## .» ناصرالدین شاه و خوشنویسی « .) • صحراگرد، مهدی. ) 1386.86- مجله گلستان هنر، شماره 8، صص 75 ## • قلی چخانی، حمیدرضا. ) 1392 (. درآمدی بر خوشنویسی ایران.
تهران: فرهنگ معاصر.  ## •_____________ . ) 1394 (. محمدحسین شیرازی. تهران: پیکره. ## •_____________ ) 1393 (. اسدالله شیرازی. تهران: پیکره ## • کارری، جملی. ) 1348 (. سفرنامه کارری. )عباس نخجوانی، مترجم(. تبریز: اداره کل فرهنگ و هنر آذربایجان شرقی.  ## • کازاما، آکی یو. ) 1380 (. سفرنامه کازاما. )هاشم رج بزاده،مترجم(. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. ## • کرمان ینژاد، فرزان. ) 1391 (. هنر خوشنویسی ایران. تهران:کتاب آبان. ## جایگاه خط نستعلیق در عصر « .) • لطفی خزائی، رضوان. ) 1392پایان نامه کارشناس یارشد دانشکده الهیات دانشگاه الزهرا. .» ## • محبوبی اردکانی. ) 1374 (. حسین. چهل سال تاریخ ایران. ج 1 تهران: اساطیر. ## • میرزا خانلر خان. ) 1351 (. سفرنامه خانلر خان اعتصا مالملک. تهران: ناشر منوچهر محمدی. ## • وفا مهر، مهدی. ) 1390 (. زندگی و آثار هنری حاج میرزا آقاامامی. اصفهان: طراحان آزاد. ## • هاشم ینژاد، علیرضا. ) 1393 (. سبک شناسی خوشنویسی قاجار. تهران: متن. ## چاپ سنگی حیات تازه ای « .) • هاشم یدهکردی، حسن. ) 1363.107- فصلنامه هنر، شماره 7 زمستان 63 ، صص 90 .» در کتابت ##