The Comparative Study of Prophet Mohammad’s Appearance in Sultan Mohammad’s Miniature of Ascension and Nizami’s Works of Ascension

Document Type : Original Article

Authors

1 Associated Professor in Art Research, Art University of Esfahan

2 MSc in Handicrafts, Department of Handicrafts, Art University of Esfahan

3 Ph.D candidate in Comparative and Analytical Study of Islamic Art, Art Department, Shahed University (Corresponding author)

Abstract

Prophet’ ascension is one of the most important Islamic belief disputes that is reflected in literal and art works.
The miniature of ascension by Sultan Mohammad a painter in 9th Hijri century and works of ascension by Nizami
Ganjavi a poet in 6th Hijri century are the best examples in this field. This study attempts to evaluate and study the
role of communicative capability in two scopes, miniature and literature, in reflecting Prophet Mohammad’s great
character. And based on intersexual view, it studies the Sultan Muhammad’ miniature of ascension and Nizami’s
works of ascension as a base to answer these questions: “how much and how sultan Muhammad’s miniature of
ascension could be loyal to Nizami’s works of ascension?” and “which one of these two works has the best reflection
of Prophet Mohammad’ greatness in the form of ascension dispute? Therefore the used elements in both
works have been evaluated by the holy Quran criterion and then comparison of two works’ components has been
done. The method of present research is descriptive-analysis through Comparative approach. Gathering information
has been performed through library and documentary method and the analysis of data has been qualitative
one. It seems that Sultan Muhammad’s miniature of ascension has considerably been loyal to Nizami’s works of
ascension while both works embrace main elements of ascension event according to the holy Quran and traditions.

Keywords


## •قرآن مجید ## • آژند، یعقوب. الف. ) 1384 (. سیمای سلطان محمد نقا . ش تهران: فرهنگستان هنر. ## • ابن ابی زینب، محمد بن ابراهیم. ) 1397 ه.ق(. الغیبه )للنعمانی(.تهران: نشر صدوق. ## • ابن عباس، عبدالله. )بی تا(. معراج النب . ی بیروت: دارالتعاون. ## ادبیات و نقاشی دو جلوه از « .) • اردلان جوان، سید علی. ) 1387 .96-104 ،) مجله مشکوه، ) 201 ،» یک حقیقت ## تحلیل عناصر نمادین و کهن الگویی « .) • جعفری، طیبه. ) 1390 نشریه ادب پژوهی، شماره شانزدهم: ،» در معراج نامه های نظامی .123 -145 ## • خداداد، زهرا؛ مرتضی، اسدی. ) 1389 (. بررسی نقاشی های معراج حضرت محمد در کشورهای اسلامی از دیرباز تا به امروز، فصلنامه .67 -49 : نگره، شماره15 ## • خزائی نیشابوری رازی، حسن بن علی بن محمد. ) 1367 (. روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن. تصحیح: محمدجعفر یاحقی و مهدی ناصح. ) 1371 (. مشهد: بنیاد پژوهش های آستان قدس رضوی. ## • دهخدا، علی اکبر و همکاران. ) 1334 (. لغت نامه دهخد.ا ج 45
تهران: سازمان لغت نامه دهخدا. ## صور خیال در تابلوی « .) • زار عزاده، فهیمه؛ خزائی، محمد. ) 1391کتاب ،» معراج حضرت رسول صلی الله علیه وآله اثر سلطان محمد .95 -90 : ماه هنر، شماره 166 ## بررسی نماهای نور و « .) • شایسته فر، مهناز؛ کیایی، تاجی. ) 1384 دوفصلنامه مطالعات ،» فرشته راهنما یا پیر فرزانه در فرهنگ ایران .29-50 : هنر اسلام ، ی مؤسسه مطالعات هنر اسلامی، سال اول، شماره 2 ## • شین دشتگل، هلنا. ) 1389 (. معراج نگاری نسخه های خطی تا نقاشی های مردمی با نگاهی به پیکرنگاری حضرت محمد )ص.( تهران: علمی فرهنگی. ## • طبرسی، احمد بن علی. )ب یتا(. شرح و ترجمه احتجاج طبرس . ی جلد 2 ## • طبری، محمد بن جریر. ) 310 ه.ق(. جام عالبین فی تفسیرالقرآ . ن بیروت. ## کتاب ،» نگاره جشن سده اثر سلطان محمد « .) • فرید، امیر. ) 1391 .125 -120 : ماه هنر، شماره 166 ## .) • قاسمی پرشکوه، سعید؛ وفایی، عبا سعلی. )الف( ) بررسی تطبیقی معراجی ههای خمسه نظامی با نگاه موردی به « ،» سه معراج نامه کتاب المعراج، معراج النبی و الاسراء و المعراج .51 -23 : دوفصلنامه پژوه شنامه ادبیات تطبیقی، دوره 1، شماره 1392 ## • _______________________کتاب « .) •  .)ب(. ) 1392 دو فصلنامه پژوهش های ،» المعراج، معراج النبی و الاسراء و المعراج .23-51 : ادبیات تطبیقی، دوره 1، شماره 2 ## • _______________________ ) 1393 (. سیمای پیامبر اکرم به عنوان انسان کامل و کمال انسانی در خمسه نظامی گنجوی، متن شناسی ادب فارسی، سال پنجاهم، دوره جدید، سال ششم، .24 -1 : شم ## • قشیری، عبدالکریم هوازن. )بی تا(. رساله قشیر . ی تصحیح: بدیع الزمان فروزانفر. ) 1361 (. تهران: علمی فرهنگی. ## • قمی، علی ابن ابراهیم. ) 1404 ه.ق(. تفسیر القم . ی قم: دارالکتاب. ## • قمی، میرزا احمد. ) 1366 (. گلستان هن . ر تصحیح احمد سهیلی
خوانساری. تهران: بنیاد فرهنگ. به کارگیری دیدگاه های « .) ## • کاشفی، جلال الدین سلطان. ) 1392 اجتماعی در آثار سلطان محمد نگارگر با استفاده از اصول و قواعد
.18 -4 : فصلنامه نگره، شماره 26 ،» هنر اسلامی . ## • کلینی، محمدبن یعقوب. ) 1407 ه.ق(. اصول کاف . ی جلد 1 و 3 مترجم: مصطفوی.. تهران: دارالکتاب الاسلامیه. ## • گلیارانی، بهزاد. ) 1390 (. زمان ونامیرایی در نگاره معراج رسول .95 -90 : )ص.( شماره 158 ## • مازندرانی، محمد امین بن عنایت الله. )بی تا(. العمد.ه ## • مجلسی، محمد باقر. ) 1403 ه.ق(. بحارالانوا.ر بیروت: دارالاحیاء . التراث العربی. جلد 180 معراج در آئینه استدلا . ل ) • محمدی شاهرودی، عبدالعلی. ) 1379 تهران: اسوه. ## • معین، محمد. ) 1382 (. فرهنگ معی . ن تهران: زرین. جایگاه مقام خلوت در نقاشی ایرانی « .) ## • مظفری، کامران. ) 1391 اسلامی با تاکید بردو اثر سلطان محمد نقاش مکتب تبریز )معراج پیامبر پایان نامه کارشناس یارشد، دانشگاه هنر اصفهان. .») – بارگاه کیومرث ## • مقدم اشرفی، م. ) 1367 (. همگامی نقاشی با ادبیات در ایرا . ن مترجم: روئین پاکباز. تهران: نگاه. ## • منشی، اسکندر بیک. ) 1350 (. تاریخ عالم آرای عباسی )ج 1(. به کوشش ایرج افشار. تهران: امیرکبیر. ## • ناصف، منصور علی. )بی تا(. التاج فی بیان المعرا . ج لبنان: بیروت. ## • نظامی گنجوی، الیاس بن یوسف. ) 1370 (. خمسه حکیم نظامی گنجو . ی تهران: ارمغان ایران. ## • _______________________ ) 1379 (. لیلی و مجنو . ن حواشی و تصحیح حسن وحید دستگردی. به کوشش سعید حمیدیان. تهران: قطره. • _______________________ • . ) 1380 (. اسکندرنامه، براساس متن علمی و انتقادی علوم شورو . ی تهران: ققنوس. ## • _______________________ • . ) 1380 (. مخزن الاسرا.ر حواشی و تصحیح حسن وحید دستگردی. به کوشش سعید حمیدیان. تهران: قطره. ## • _______________________ • . ) 1381 (. شرفنام . ه حواشی و تصحیح حسن وحید دستگردی. به کوشش سعید حمیدیان. تهران: قطره. ## • _______________________ • . ) 1381 (. اقبال نامه نظامی گنجوی: متن علمی انتقادی: از روی قدیمی ترین نسخه های خطی قرن 8 ه.ق با ذکر اختلاف نسخ و شرح ابیات و معنی لغات و ترکیبات و کشف الاسرا.ر تصحیح: برات زنجانی. تهران: دانشگاه پهلوی. ## • _______________________ • . ) 1383 (. هفت پیک . ر حواشی و تصحیح حسن وحید دستگردی. به کوشش سعید حمیدیان. تهران: قطره. ##• _______________________  . ) 1387 (. خسرو و شیری . ن حواشی و تصحیح حسن وحید دستگردی. به کوشش سعید حمیدیان. تهران: قطره. ## • _______________________ جلوه معراج پیامبر، صلی الله « .) . )  نشریه ادبیات تعلیمی .» علیه و آله و سلم، در خمسه نظامی گنجوی .17- )پژوهش نامه زبان و ادبیات فارسی.( س 3. ش 9 )بهار(: 42 1390 ## جلوه معراج پیامبر « .) • نوریان، محمد؛ حاجی زاده، مهدی. ) 1390 پژوهشنامه ،» صلی الله علیه و آله و سلم در خمسه نظامی گنجوی .42 -17 : ادبیات تعلیمی، شماره 9 ## • ولش، استوارت کری. ) 1384 (. نقاشی ایرانی نسخه نگاره های عهد صفو . ی مترجم: احمدرضا تقاء. تهران: فرهنگستان هنر. ## • همدانی، رشیدالدین فضل الله. ) 710 ه.ق(. جام عالتواریخ. .www. merajpayambar.blogfa.com(access date:(URL:1 ) 13 تاریخ دسترسی 1396 Dec2017) ##